bł. Jan Juwenalis Ancina
Giovanni Giovenale Ancina
(1545-1604)
Giovanni Giovenale Ancina urodził się 19 października 1545 r. w Fossano. Po ukończeniu, w wieku ok. 15 lat, nauki w rodzinnym mieście został wysłany do Montepellier. Tam kontynuował edukację, a następnie, po powrocie do ojczyzny, pobierał nauki w Mondovi, gdzie pod patronatem księcia Emanuela Filiberta rozwijał się prężny ośrodek naukowy. Wybitni wykładowcy przygotowywali Błogosławionego do pomyślnie zakończonej publicznej obrony pracy magisterskiej. W 1566 roku Ancina udał się do Padwy, aby tam pogłębić swą wiedzę na polu medycyny. Rok później, w styczniu, obronił w Turynie pracę magisterską „In artibus et medicina”, co odbyło się w obecności Senatu uniwersytetu, Nuncjusza apostolskiego oraz ambasadorów Wenecji i Ferrary.
W roku 1574 książę Emanuel Filibert mianował ambasadorem w Rzymie Hrabiego Mandrucci. Ancina został jego osobistym lekarzem.
W Rzymie Ancina miał możliwość uczęszczania do Kolegium, w którym wykładał jezuita – Kardynał Bellarmino, oraz uczestniczenia w wykładach z teologii, prowadzonych przez wybitnych teologów. W kościele San Giovanni dei Fiorentini był słuchaczem nauk św. Filipa Neri. Wkrótce powierzył się jego kierownictwu duchowemu, a w październiku 1580 roku Filip Neri przyjął Błogosławionego wraz z jego bratem Matteo do Kongregacji Oratorium.
Dwa lata później Giovanni Giovenale przyjął święcenia kapłańskie. W październiku 1586 r. Filip Neri wysłał go do Neapolu, w charakterze rektora Kolegium oratoryjnego. Funkcję tę sprawował przez blisko 10 lat, w pełni wykorzystując talenty i charyzmaty, którymi był obdarowany. Współpracował w tworzeniu niektórych dzieł kard. Baronio, który przedstawił go papieżowi jako kapłana o głębokiej duchowości i gruntownej wiedzy.
Na Konsystorzu, który odbył się 26 sierpnia 1602 r., Klemens VIII mianował go biskupem Saluzzo. Ancina został konsekrowany w niedzielę 1 września, w Chiesa Nuova, obejmując tym samym pełnię posługi kapłańskiej.
W dniach 3 i 4 maja 1604 r., w uroczystość św. Krzyża, miało miejsce w Carmagnola słynne spotkanie Anciny ze św. Franciszkiem Salezym. Wielebny Ancina poprosił wówczas Franciszka Salezego – biskupa Genewy, o wygłoszenie homilii. Bezpośrednio po niej, chcąc wyrazić uznanie dla słów świętego, Ancina powiedział: „Tu vere sal es!” – co nawiązywało do nazwy miejscowości Sales. Na co św. Franciszek, nawiązując do nazwy miejscowości Saluzzo, odpowiedział: „Tu iurmo sal e lux, ego neque sal maque lux”.
Zmarł przedwcześnie 31 sierpnia 1604 roku. Przyczyna jego śmierci nigdy nie została wyjaśniona. Zrodziło się podejrzenie otrucia przez osobę, którą Giovanni Giovenale Ancina wzywał do nawrócenia.
Ciało Anciny spoczywa w prezbiterium katedry w Saluzzo. Kult Błogosławionego zaczął się rozszerzać wśród ludu bezpośrednio po jego śmierci. Już w roku 1619 rozpoczął się proces kanoniczny badający heroiczność jego cnót. Proces beatyfikacyjny oparto o zasługę męczeństwa i z tego powodu napotkał on wiele trudności. Wielokrotnie wznawiany zakończył się ogłoszeniem beatyfikacji przez papieża Leona XIII w dniu 9 lutego 1890 r.
Oratorium
Wielką jest rzeczą i podziwu godną,
że człowiek geniuszem swym przeniknąć może
całe stworzenie. Nic nie jest mu tajne:
sztuka, natura i niebios przestworza
nie mają tajemnic przed umysłem lotnym.
Na cóż się jednak wszystko to zdać może,
gdy serce człowieka, dalekie od Boga,
powoli umiera, przeniknięte chłodem?
Piękno stworzenia zmysły raduje,
próżna to jednak radość i daremna,
gdy tchnienia Bożego w nim nie przeczuje
dusza. Ona – nieśmiertelna,
gdy grzech śmiertelny nad nią zapanuje,
pogrąża się w smutku, goryczą wypełnia.
I nic nie znaczy mieć u stóp świat cały,
a dobrem nie odpłacać za niebieskie dary.
Każdą naukę, którą Oratorium głosi,
każdy śpiew i działanie to jedno dążenie
przepełnia: by w sercach żywą miłość
obudzić i rozpalić, by dusza niewzruszenie
trwała przy Bogu – prawdziwej radości.
W naszej wspinaczce dotarliśmy jedynie
do połowy zbocza. Tego, kto na szczycie
zjednoczy się z Bogiem, miłość wskroś przeniknie.
(tłum. Anetta Knyspel)
Wspomnienie liturgiczne: 30 sierpnia
Bibliografia:
- Chizzotto R., Giovanni Giovenale Ancina – ojciec ubogich, Chioggia, 2004(dostępna w bibliotece KLO)
- Zieliński R.: Błogosławieni Filipińscy, „Oratoriana” 1995 nr 33, s. 88-90.